Ağzındaki tüm dişleri kaybetmiş kişilere yapılan protezlere TOTAL veya TAM protezler denir.
Genelde yaşlı teyze veya amcalarımızın kullandığı protezlerdir. Çünkü genç bir bireyde tüm dişlerin kaybedilmesi genelde çok sık karşılaşılan bir durum değildir. Ama nadir de olsa karşılaşmıyor değiliz.
Bu yapılan TOTAL protezler kullanımı en zor protezlerden birisidir. Bunun sebebi ağız içerisinde sabit olarak durması için herhangi bir dişten veya sert bir dokudan destek almadıklarından kullanırken sürekli oynamalarıdır. Bunun yanı sıra hacim olarak da büyük olduklarından ağız içerisin de bu kadar büyük bir kütle ile yemek yemeğe çalışmak veya konuşmaya çalışmak oldukça zordur. Total protezler yumuşak doku üzerine oturduğundan ilk takıldığı andan itibaren vuruklar da oluşabilmektedir.
Bu protezlerin ağız içerisindeki tutunma mekanizması; iki adet camın arasına koyulan suyun iki camı birbirine yapıştırma mekanizmasıyla aynıdır. Genel olarak üst çenede bu protezler de tutuculuk daha iyidir. Ancak alt çenede dilin varlığı ve hareketliliği, alt çenede vakum yapacak alanın dar ve az olması protezin yerinde durmasına engel olmaktadır.
Total protezi ilk defa kullanan biri için karşılaşacağı zorlukları 3 ana başlıkta toplayabiliriz.
Yemek yemede güçlük, konuşma da zorlanma ve yumuşak doku da oluşan vuruklar…
Protezin hareketli olması nedeniyle yemek yerken ilk başlarda hastalar genel de çok zorlanırlar. Yemek yerken dikkat edeceğimiz hususlara göz atalım.
-Total protez kullanmaya başlayan birisi ön dişler ile besinleri kopartmaktan ilk başlarda kaçınmalıdır. Ön dişler ile ısırdığında arka bölgede protezin dengesi bozulur ve protez yerinden oynar.
-Yine Total protez kullanmaya başlayan birisi besinleri küçük parçalar halinde ağzına alıp mümkün olduğunca her iki tarafı da kullanarak çiğneme yapmalıdır. Bu sayede yemek yemeye daha çabuk alışacaktır. Eğer bir tarafta rahat çiğneme yapılıyor diğer tarafta sorun yaşıyorsa Diş Hekimi tarafından sorun olan tarafta düzeltmeler yapılarak iki tarafında çiğnemede kullanılması sağlanmalıdır. 4 ile 8 hafta arasında alışma süresi normaldir.
Protez takıldıktan hemen sonra konuşmamızın değişmesi normaldir. Bazı sesleri çıkarırken zorlanabiliriz. Bu süreçte zorlandığımız sesleri yüksek sesle okuyarak tekrar etmek konuşmamızın kısa sürede düzelmesini sağlayacaktır.
Bir önemli hususta yumuşak dokuda oluşan vuruklar. Bu vuruklar diş hekimi tarafından alınmalıdır. Vurukların tespiti için protezin kullanımına ara vermemek gerekmektedir. Bu konuda çok önemli gördüğüm bir hususta kişilerin vuruk oluştuğu zaman hastaları uyararak ”Sakın vurukları aldırma, biraz dayan.yoksa bir daha protezin yerinde durmaz” gibi yanlış yönlendirmeleri. Bu konuda vurukların protezin uzun kısımlarından kaynaklandığı ve protezin belki de yerinden oynamasına sebep olduğu bilinmelidir. Ayrıca uzun süre vuruklar alınmadığı takdirde oluşabilecek yaraların çok ciddi sağlık problemlerine yol açabileceği akıldan çıkarılmamalıdır.
Total protezler yapıldıktan sonra belli aralıklarda Diş Hekimi ne kontrollere mutlaka gidilmelidir. Zaman içerisinde yumuşak dokudaki değişimler, çene kemiğindeki erimeler protezin ağızdaki uyumunu bozabilir. Protez kullanmaya başladığımız ilk günlerde protezimizi gece yatarken çıkarıp temiz kabın içerisinde suda bekletmeliyiz. Protezlerin gece çıkartılması kan dolaşımının sağlanması, yumuşak dokuların dinlenmesi ve beslenmesi açısından önemlidir.
Protezlerin temizlenmesi suyun altında sabun ve fırça yardımıyla yapılabilir. Protez temizleme fırçaları kullanılabileceği gibi diş fırçaları da kullanılabilir. Çamaşır suyu gibi kimyasallar kesinlikle kullanılmamalıdır. Belli aralıklarla firmaların ürettiği protez temizleme tabletleri kullanılabilir. Bir bardak suyun içerisine tablet atılır ve protezler suyun içerisinde bekletilerek temizliği yapılabilir.
Total protezler kullanımı ve alışması zor protezlerdir. Alışma safhasında hastanın azim ve sabır göstermesi protezin kullanılmasını kolaylaştıracaktır. Yeni protez yaptıran herkese azim ve sabır dileyelim ve VEDALAŞALIM…
YENİ YILINIZI KUTLAR SAĞLIK VE MUTLULUKLAR DİLERİM,,
Bir sonraki konumuz,ORTODONTİK TEDAVİLER-TEL TEDAVİLERİ
GÜLÜMSEMENİZ EKSİK OLMASIN……
dishekcengizsakarya@gmail.com
facebook: DİŞ Hekimi M Cengiz Sakarya
instagram: dişhekimi_cengiz_sakarya